یکی از قالی های دستباف ایرانی که ارزش بسیار بالایی دارد، قالی چلسی است که نسبتا عقبه‌ای قدیمی تر از قالی اردبیل (قالی شیخ صفی) دارد. این فرش دستباف هم مانند دیگر فرش های ارزشمند در دوران صفویه به دست هنرمندان ایرانی بافته شده است. قالی چلسی یکی از معتبرترین دست بافته های ایران و جهان در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری می شود. این فرش به دوره صفوی و عصر شکوفایی هنر ایران تعلق دارد.
تار و پود فرش چلسی از ابریشم، پرز آن پشمی و ابعاد آن 540 در 360 سانتی متر است و گره های آن از نوع متقارن فارسی باف است.در مرکز قالی دو ترنج کامل با سرترنج های حاشیه ای قرار دارد. زمینه فرش لاکی و در میانه آن حیواناتی مثل آهو، گوزن، شیر و پلنگ دیده می شود.
قالی چلسی ؛ رقیبی از یک سرزمین
در بررسی این قالی گفته اند قالی چلسی با توجه به حضور حیوانات در نقش فرش برای محیط سکولار شناخته شده است و در مقایسه با قالی اردبیل کاملا متضاد است، زیرا طرح قالی اردبیل از ساختمان های مذهبی الهام گرفته است.
محمد حسن بافته چی کارشناس فرش در خصوص دلیل بافت این قالی می گوید:
« در دوره شاه تهماسب با توجه به علاقه شاه به هنر و آثار هنری کارگاه هایی در سراسر کشور به خصوص تبریز راه اندازی شد که در آن بهترین استاد کاران، طراحان و بافندگان فرش به خلق آثاری این چنینی می پرداختند. »
در کنار این کارگاه ها هنرمندان دیگری مانند کمال الدین بهزاد که مکتب تبریز را در مینیاتور پایه گذاشت، آن را وارد طراحی فرش کردند و تحولی را به وجود آوردند.به اعتقاد بافته چی این کارگاه ها به شیوه یک دانشگاه عمل می کردند و محصولات آن نمونه بسیار مرغوب از فرش های ایرانی بودند.در همین مکتب قالی بافی، مرغوب ترین قالی ایرانی چون فرش اردبیل، شکارگاهی و سجاده ای شکل گرفت.
این قالی از نظر مرغوبیت ، طرح و رنگ آمیزی و مواد اولیه و بافت و زیبایی با فرش اردبیل رقابت می کند.
محل بافت قالی چلسی:
در مورد سال و مکان دقیق بافت فرش اطلاع چندانی وجود ندارد، برخی از پژوهشگران محل بافت آن را تبریز و برخی دیگر حدود کاشان می دانند. بافته چی با اشاره به رواج قالی بافی در تبریز احتمال می دهد که این قالی همزمان با قالی اردبیل که برای مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی بافته شده در کارگاه سلطنتی تبریز بافته شده باشد.
این قالی تا پایان دوره صفوی در کاخ سلطنتی اصفهان نگهداری می شد. پس از سقوط اصفهان به دلایل نامعلوم از اصفهان خارج و بعدها یک فروشنده در چلسی به قصد موزه خریداری کرد، به همین علت نام آن را قالی چلسی گذاشتند، اگر چه کیفیت آن نشان می دهد از یکی از کارگاه های فرش با کیفیت در قرن شانزدهم ایران آمده است.
همچنین بخوانید:
http://blog.gilar.ir/%d9%82%d8%a7%d9%84%db%8c-%d8%b4%db%8c%d8%ae-%d8%b5%d9%81%db%8c/
