جلیقه بالستیک یا جلیقه ضد گلوله را احتمالا در فیلم ها یا حتی شاید در واقعیت دیده اید. شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد چگونه یک جلیقه پارچه ای می‌تواند از اصابت گلوله جلوگیری کند. جلیقه بالستیک یک ابزار ایمنی شخصی است که به جذب ضربه کمک می‌کند و باعث جلوگیری یا حداقل کاهش نفوذ اشیایی مانند گلوله یا اشیای تیز مانند چاقو، ترکش های نارنجک و مانند آن می‌شود. این جلیقه ها در انواع مختلف ساخته شده و دارای درجه مقاومت مختلفی اند که هریک کاربردهای خاص خود را دارند. این ابزار ایمنی از زمان اختراع تاکنون توانسته است جان افراد زیادی را نجات دهد. در اینجا می‌خواهیم اطلاعات دقیق تری در مورد این اختراع جالب بشر و میزان تاثیر واقعی آن در جلوگیری از اصابت گلوله به شما ارائه دهیم.
در این مقاله راجع به موضوعات زیر صحبت می‌کنیم. با کلیک بر روی هر عنوان، به قسمت مربوطه هدایت می‌شوید.
مخترع اولین جلیقه ضد گلوله ساخته شده از الیاف که بود؟
جلیقه چگونه باعث توقف گلوله می‌شود؟
این جلیقه ها چقدر ضد گلوله اند؟ آیا واقعا در برابر گلوله مقاوم اند؟
جلیقه ها از ورود اشیای تیز مانند چاقو هم جلوگیری می‌کنند؟
آیا جلیقه های بالستیک طول عمر دارند؟
چه عواملی باعث خراب شدن جلیقه می‌شود؟
نکات مهمی که در استفاده از جلیقه های ضد گلوله باید بدانید
تاریخچه استفاده
استفاده از لوازم و سپر ایمنی از قدیم و به خصوص در جنگ ها متداول بوده است. نخستین وسیله ای که بشر به این منظور استفاده کرد پوست حیوانات بود. سپس زره های چوبی و فلزی ساخته شد. آخرین ابزار ایمنی هم که در قدیم استفاده می‌کردند و استفاده از آن در جنگ ها متداول شد زره های آهنی بود که مقاومت نسبتا خوبی داشت اما بسیار سنگین بود و در فصل گرما، آزاردهنده. حدود 140 سال پیش یک گروه تبهکار استرالیایی به نام Kelly برای مقابله با پلیس از پوشش های فلزی استفاده کردند. انها کلاه، جلیقه و چکمه های فلزی به تن کردند و توانستند ساعت ها در برابر تیرباران پلیس مقاومت کنند. ایراد لباس آنها این بود که 45 کیلو وزن داشت و انعطاف پذیر نبود.
با اقتباس از این لباس ها، دولت امریکا درجنگ جهانی اول، برای تعدادی از سربازان خود کلاه ایمنی و جلیقه های فلزی نیکل-کروم تهیه کرد. کلاه ها 18 کیلوگرم وزن داشتند و لباس ها انعطاف پذیر نبودند. بنابراین فقط تعدادی از سربازان با مسئولیت های خاصی داشتند می‌توانستند از آنها استفاده کنند.
مخترع اولین جلیقه ضد گلوله ساخته شده از الیاف که بود؟
اولین جلیقه ای که در آن از الیاف استفاده شد و برخلاف جلیقه های فلزی قبلی، انعطاف پذیر بودند توسط یک مهندس هلندی به نام کازیمیر زگلن اختراع شد. این مخترع در آن زمان در امریکا ساکن بود. ایده ساخت چنین پوششی در شرایطی به ذهنش رسید که در این کشور در آن زمان کشت و کشتارهای زیادی صورت می‌گرفت و امنیت مختل شده بود. این وضع باعث شد زگلر به فکر ساخت چنین جلیقه ای بیفتد. وی تحت تاثیر پژوهش های پزشکی به نام جرج گلودفو که در زمینه مداوای جراحات ناشی از گلوله ها بود قرار گرفت. این پزشک تحقیقاتی هم در رابطه با ویژگی ضدگلوله بودن ابریشم انجام داد. زگلر با مطالعه این تحقیقات و مطالعات کسترده بر روی نحوه بافته شدن الیاف برای جلوگیری از نفوذ، موفق شد در سال 1897 میلادی اولین جلیقه ای را بسازد که قابلیت انعطاف پذیری داشت. او این اختراع خود را در اداره ثبت اختراعات امریکا به ثبت رساند.
این مقاله جذاب را از دست ندهید: جدیدترین و مخفیانه ترین ابزارهای جاسوسی روز دنیا کدامند؟
جنس جلیقه ها از چیست؟
اولین ماده ای که در ساخت جلیقه ها استفاده شد ماده ای به نام کولار Kevlar بود. این ماده توسط شیمیدانی به نام استفاونی کوولک در سال 1965 اختراع شد. کولار یک الیاف سبک است و از فولادی با وزن برابر خود، 5 برابر مقاوم تر است. برای ساخت جلیقه، کولار را به صورت یک بافت توری شکل، متراکم می‌کنند. این الیاف بر خلاف جهت حرکت گلوله، حرکت می‌کند و بدین صورت از نفوذ گلوله یا هر شیئ دیگری جلوگیری می‌کند. معمولا جلیقه های امروزی را از ترکیب کولار و پلی اتیلن می‌سازند. پلی اتیلن نوعی پلیمر پلاستیکی است. مزیت این ماده بر کولار این است که هم ارزانتر و هم قوی تر و مقاوم تر است.
با بروزشدن و قوی تر شدن گلوله ها نیار شد تا جلیقه ها هم محکم تر شوند. مثلا جلیقه های معمولی پاسخگوی سلاح های تهاجمی نیستند. سرعت بعضی از این گلوله ها مافوق صوت است. به همین جهت برای ساخت آنها از مواد جدیدی استفاده می‌کنند که ترکیبی از سرامیک و پلی اتیلن است. سرامیک به کار رفته در ساخت جلیقه ها آلومینا نام دارد. لایه های ساخته شده از آلومینا و پلی اتیلن بسیار متراکم اند تا سخت و محکم شده و نفوذپذیری حداقلی داشته باشند. این لایه ها می‌توانند حتی گلوله را خرد کنند و از نفوذ قطعات خردشده جلوگیری کنند.
جلیقه چگونه باعث توقف گلوله می‌شود؟
رشته های بلند الیاف به صورت توری شکل با بافت های ریزی به هم تنیده شده اند. وقتی این تور مورد اصابت گلوله قرار می‌گیرد بافت های آن مانع عبور گلوله می‌شوند. هرچه بافت محکم تر و قوی تر باشد نفوذ به آن سخت تر خواهد بود. این تور حتی اگر نتواند مانع عبور شی مورد اصابت شود، سرعت و شدت آن را کم می‌کند و باعث می‌شود شخص آسیب کمتری ببیند. برای مثال تور دروازه فوتبال را در نظر بگیرید. وقتی توپ به سمت دروازه پرتاب می‌شود هرچه تور محکم تر و بافت آن ریزتر باشد عبور توپ از توری دروازه سخت تر است.
علاوه بدین ترتیب گلوله درست همانند گیر افتادن یک توپ تنیس و یا والیبال در تور مخصوص بازی، متوقف خواهد شد. سرعت حرکت گلوله توسط جلیقه کاسته شده و انرژی آن به کل پنل انتقال داده می شود. در واقع هر چه سرعت گلوله پایین تر باشد، جلیقه نیز با ضریب اطمینان بالا تری از بدن فرد محافظت خواهد کرد. گلوله هایی که دارای نوک سخت بوده و یا با سرعت بالایی شلیک می شوند، ممکن است از الیاف عبور کرده و حیات فرد مورد نظر را تهدید کنند.
این جلیقه ها چقدر ضد گلوله اند؟ آیا واقعا در برابر گلوله مقاوم اند؟
جلیقه های بالستیک دارای مقاومت متفاوتی اند. بعضی از آنها قادرند کاملا از نفوذ گلوله محافظت کنند اما بعضی از آنها مقاومت کمتری دارند و فقط شدت اصابت را کاهش می‌دهند و شخص دچار کمی جراحت خواهد شد. مساله ای که باید در اینجا به آن اشاره شود این است که همراه با مقاوم تر شدن جلیقه، کیفیت و قدرت گلوله ها هم بهتر شده است. گلوله ای که از تفنگ های بزرگ شلیک می‌شود سرعت کمتر و در نتیجه ضریب نفوذ کمتری دارد. در مقابل، تفنگ های کوچک مانند تفنگ 9 میلی متری سرعت زیادی دارند که مقاومت در برابر آن آسان نیست. بنابراین یکی از فاکتورها، نوع اسلحه است.
نکته دیگر این است که جلیقه مقاومتی علیه پوسته گلوله ندارند چرا که این عناصر سرعت ثابتی ندارند و امکان خنثی سازی آن ها توسط جلیقه وجود ندارد. به همین دلیل فرد مذکور همواره در معرض خطر پوسته ناشی از شلیک گلوله قرار دارد.
جلیقه ها از ورود اشیای تیز مانند چاقو هم جلوگیری می‌کنند؟
در حالت کلی جلیقه های ضدگلوله هیچ سپر ایمنی در برابر اصابت و پرتاپ اشیای تیزی مانند چاقو ایجاد نمی‌کنند و نمی توان از آن به عنوان یک ابزار ایمنی در برابر تیر استفاده کرد. در مقابل همانطور که قبلا اشاره شد جلیقه هایی مخصوص چاقو و اشیای نوک تیز ساخته شده است که در صورت نیاز باید از آنها استفاده شود. این :جلیقه های ضد چاقو” چند لایه اند و پارچه مخصوص به خود دارند.
نگهبانان و پلیس های زندان اغلب جلیقه هایی را به تن می‌کنند که به طور خاص بر ضد سلاح های تیز و اشیای تیز طراحی شده اند. آنها دارای پارچه های مخصوص به خود و چند لایه اند.
انواع مختلف جلیقه ایمنی
همه جلیقه های ایمنی در واقع ضدگلوله نیستند. همانطور که گفته شد امروزه انواع مختلفی از جلیقه ها طراحی شده اند که هریک کارایی خاص خود را دارند. علاوه بر جلیقه هایی که برای جلوگیری از اصابت گلوله ساخته شده اند، امروزه جلیقه هایی طراحی و ساخته شده است که از نفوذ اشیای تیز مانند چاقو جلوگیری می‌کند. زیرا جلیقه های ضد گلوله نمی توانند در برابر اصابت اشیای تیز مقاومت کنند و شما باید برای محافظت خود در برابر چاقو و مانند آن از جلیقه مخصوص آن استفاده کنید. جلیقه ضد ترکش ناشی از انفجار هم نوع دیگری از این نوع پوشش محافظتی است.
آیا جلیقه های بالستیک طول عمر دارند؟
بله، جلیقه ها هم طول عمر دارند و عمر مفید آنها معمولا 5 سال است. اما استفاده از آنها نیازمند رعایت یک سری نکات است که در صورتی که رعایت نشود مقاومت و ایمنی آن کم شده و زودتر خراب می‌شود.
چه عواملی باعث خراب شدن جلیقه می‌شود؟
- استفاده از ماشین لباسشویی برای شست و شوی آن
- استفاده از خشک کن
- استفاده از اتو
- تاکردن و خم کردن آن
- خیس کردن و در آب قرار دادن جلیقه
- قراردادن جلیقه ها در نور مستقیم خورشید
- استفاده از آهن
روش شست و شوی جلیقه
روش نگهداری از جلیقه بسیار مهم است و عدم اطلاع از اصول و روش های صحیح نگداری، باعث خراب و بی مصرف شدن آن می‌شود. یکی از مواری که باید به آن دقت شود روش شست و شوی جلیقه ضد گلوله است. جلیقه را می‌توانید با اسفنج نرم و صابون بشویید. آن را خیلی خیس نکنید و مطمئن شوید صابون کاملا شسته و پاک شده باشد.
نکات مهمی که در استفاده از جلیقه های ضد گلوله باید بدانید
- حتما از بندهای خود جلیقه استفاده کنید. زیرا بندهای آن نیز ضدگلوله اند و در صورت عدم استفاده از آن ممکن است آن ناحیه مورد اصابت قرار بگیرد و باعث صدمه و مرگ شخص شود. همچنین در نحوه حرکت و قرارگیری درست جلیقه هم موثر است.
- جلیقه های ایمنی ضدگلوله انعطاف پذیر نیستند و کش نمی آیند. بنابراین هر شخص باید لباس مخصوص به خود را بپوشد و اگر بیش از 10 یا حتی 5 درصد لاغر یا چاق شود باید جلیقه خود را عوض کند.
- جلیقه را در دمای اتاق نگهداری کنید.
- هرچند در زمان طراحی این محافظ ایمنی، کاهش صدمات تصادف در نظر گرفته نشده بود اما تجربیات متعدد نشان می‌دهد استفاده از آن تاثیر زیادی در کاهش صدمات تصادفات رانندگی دارد و میزان صدمه را کاهش می‌دهد.
- جلیقه مردان با زنان متفاوت است و برای هریک به صورت مجزا طراحی شده است.
- جلیقه ها پس از برخورد گلوله باید تعویض شوند زیرا بافت ها به گونه ای است که پس از اصابت، کاملا تخریب می‌شوند. این بافت ها قابل تعمیر نبوده و در نتیجه کارایی خود را از دست می‌دهند.
امروزه امنیت اهمیت زیادی پیدا کرده است. در همه جای دنیا نا امنی و خطر وجود دارد. بنابراین استفاده از ابزار و تجهیزات ایمنی جهت حفاظت جان افراد و کاهش صدمات بسیار مهم است. در این شرایط لازم است که با آنها آشنا شده و بر حسب نیاز خود از آنها استفاده کنیم. جلیقه های ضدگلوله یا بهتر است بگوییم ضد صدمه یکی از این ابزارهاست. این اختراع جالب از زمان ابداع تا به الان توانسته است جان افراد زیادی را نجات دهد. در کنار این جلیقه ها ابزارهای دیگری هم هستند که در مقالات بعدی به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
با بهترین نرم افزارهای حرفه ای صدا آشنا شوید
جلیقه‌ضدگلوله‌وضدچاقوبرای‌استفاده‌شخصی‌میخوام‌داریدیاخیر؟
قیمت‌هرکدام‌چنده؟
سلام . وقتتون بخیر
نه متاسفانه موجود نداریم.