خیلی از مواقع، در اخبار حوادث و روزنامهها خبری مبنی بر از دست دادن جان کارکنان در حین فعالیتهای کاری یا صدمه دیدنشان از گوشه کنار دنیا میشنویم. هر ساله در جهان حدود یک میلیون نفر بر اثر حوادث ناشی از کار، جان خود را از دست میدهند که این آمار در کشورهای در حال توسعه و پیشرفت، روند صعودی دارد و همچنان در حال افزایش است. متاسفانه، کارفرمایان به وسایل حفاظت فردی کارکنان محل کارشان اهمیت چندانی نداده و این بیتوجهی به تجهیزات حفاظت فردی یا لوازم ایمنی کار سبب شده تا در حال حاضر، حوادث ناشی از کار سومین عامل مرگ و میر در جهان به شمار آید.
در چند سال اخیر، ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻋﻠﻞ ﻣﺮگهای ﻧﺎشی از ﺣﻮادث ﻛـﺎر را ﺳـﻘﻮط از ﺑﻠﻨـﺪی، ﺑﺮﺧـﻮرد ﺟﺴـﻢ ﺳﺨﺖ، برق گرفتگی و سوختگی اﻋﻼم کردهاند. اما آیا پیشگیری از این حوادث، کار سخت و غیرممکنی است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت خیر؛ زیرا استفاده از وسایل حفاظت فردی و لوازم ایمنی کار در حین فعالیت، حق مسلم کارکنان بوده و تنها همت کارفرمایان را میطلبد که باید وسایل حفاظت فردی را مهیا سازند تا دیگر، مشکلی برای کارگران پیش نیاید.
البته تجهیز لوازم ایمنی کار، علاوه بر اینکه جان کارکنان را از خطرات احتمالی نجات میدهد، سبب پیشبرد کار و روند بهتر فعالیت خواهد شد. اما چگونگی این امر را در این مطلب برایتان بازگو میکنیم. در ضمن، اگر اطلاعات کافی از تجهیزات حفاظت فردی ندارید و مایلید تا به عنوان یک کارفرما یا کارگر، با تمام وسایل حفاظت فردی که امنیت جان را تضمین میکند آشنا شوید، توصیه میکنیم این مطلب را تا انتها مطالعه کنید. زیرا ما قصد داریم در این مطلب از بازار اینترنتی گیلار ، به اصلیترین نیاز کارکنان حین فعالیت در محیطهای پر خطر، اشاره و همچنین چک لیستی از وسایل حفاظت فردی را در اختیارتان قرار دهیم.
حوادث ناشی از کار، پیامدهای در جریان انجام کار و فعالیتی گفته میشود که صدمات شغلی روحی – روانی و جانی با خود به همراه دارد.
بعد از خواندن این مقاله به جواب سوالات زیر میرسید:
- علت وقوع اکثر حوادث کاری چیست؟ حادثه یا سوء مدیریت؟
- حذف یا کنترل خطرات با PPE
- تجهیز PPE برابر با پیشرفت کار
- فقدان تجهیزات حفاظت فردی چه آسیبهایی به دنبال دارد؟
- چک لیست وسایل حفاظت فردی
- لباس ایمنی نیازی ضروری برای همه مشاغل
- پیشگیری از ویروس با PPE!
علت وقوع اکثر حوادث کاری چیست؟ حادثه یا سوء مدیریت؟
بیشترین صدمه کارکنان حین فعالیت در اماکن پر خطر مانند ساختمانها، کارگاهها، آزمایشگاهها و از این قبیل محیطها است. اما آیا میدانید که دلیل اصلی بروز این حوادث چیست و این خطرات از کجا نشأت میگیرد؟ آمار نشان میدهد درصد بسیاری از علل وقوع حوادث محیط کار، از نداشتن اطلاعات کافی و بیتوجهی کارفرمایان، نسبت به لوازم ایمنی کار در ارتفاع و وسایل حفاظت فردی و همچنین عدم نظارت آنها در محیط کاری بروز میدهد. کارفرمایان یا درک و شناخت کافی نسبت به تجهیزات حفاظت فردی ندارند، یا برای کاهش هزینهها استفاده لوازم ایمنی کار را نادیده میگیرند.
علت عدم استفاده از وسایل حفاظت فردی هر کدام از گزینههای بالا که باشد فرقی ندارد؛ زیرا باید بکارگیری لوازم ایمنی کار را امری مهم دانست و این بیتوجهی، به قیمت صدمه دیدن و از دست دادن جان کارکنان تمام میشود. در واقع، اﻳﻤﻨﻲ را ﻣﻴﺰان دوری از ﺧﻄﺮ و ﻳﻚ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻧﺴبی از ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﺧﻄﺮات ﺗﻌﺮﻳﻒ میﻛﻨﻨﺪ. اﺳـﺘﻔﺎده از لوازم اﻳﻤﻨﻲ کار و ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻓﺮدی در ﻛﺎﻫﺶ ﺻﺪﻣﺎت در ﻛﺎرﻛﻨـﺎن، ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ دارد. برای اینکه کارکنان، از خطرات احتمالی در حین کار در امان بمانند و آمار وقوع حوادث کاهش یابد، میبایست کلیه اماکن پرخطر مجهز به لوازم ایمنی کار و از همه مهمتر وسایل حفاظت فردی باشند.
حذف یا کنترل خطرات با PPE
شاید در وهله اول خیلی از شما با مفهوم PPE آشنایی نداشته باشید. در واقع، به وسایل حفاظت فردی که برای تضمین ایمنی اشخاص در حین کار استفاده میشود، PPE که مخفف Personal protective equipment گویند. مجهز بودن به PPE یا وسایل حفاظت فردی برای ایمنی از خطرات همیشه و همه جا امری مهم تلقی شده و استفاده از آن برای کارکنان ضروری است.
برای تهیه لوازم ایمنی کار برای افراد، در ابتدا باید میزان خطر و شرایط آنها توسط کارشناسان بررسی و معین گردد، سپس کارفرما موظف بوده با توجه به نیاز افراد تجهیزات حفاظت فردی را تهیه کند. اما این امر به همین جا ختم نشده و بعد از فراهم کردن تجهیزات، باید کیفیت وسایل حفاظت فردی یا لوازم ایمنی کار توسط مسئول ایمنی مورد بررسی قرار گیرد.
تجهیز PPE برابر با پیشرفت کار
جالب است بدانید که با مجهز شدن محیط کار به تجهیزات حفاظت فردی و لوازم ایمنی کار ، کارکنان فعالیت خود را بهتر و سریعتر از قبل انجام میدهند. اما آیا میدانید دلیل این امر چیست؟ اگر افراد از سلامت و تضمین امنیت جان خود مطمئن باشند، دیگر به خطراتی که ممکن است برایشان پیش آید، فکر نکرده و مدام در حین فعالیت استرس این قضیه را نخواهند داشت. در نتیجه، با خیالی راحت و با فکری باز تنها بر روی کار خود تمرکز داشته و نتیجه بهتر و سریعتری عاید کسب و کار میشود.
فقدان تجهیزات حفاظت فردی چه آسیبهایی به دنبال دارد؟
- آسیب به ریهها از تنفس هوای آلوده در محیط
- آسیب دیدن دست و پا در صورت سقوط
- صدمه دیدن چشم در معرض اشعه و گردوغبار آلوده در هوا
- صدمه پوستی با مواد شیمیایی و خطرناک
- آسیب به بدن در برابر هوای سرد یا گرم شدید
چک لیست وسایل حفاظت فردی
لوازم ایمنی کار برای هر کسی که در معرض خطر بوده از قبیل آتشنشانان،کارگران ساختمان، کارکنان اداره برق، آزمایشگاه ها و کارخانههایی که به طور مداوم با مواد شیمیایی خطرناکی سروکار دارند مورد نیاز است. افراد میتوانند با توجه به نیاز و نوع فعالیت خود تجهیزات ایمنی فردی را انتخاب و در حین کار، از آنها استفاده کنند. تجهیزات حفاظت فردی استاندارد عبارتاند از:
۱. کلاه ایمنی وسیله محافظت از سر
بهطور حتم تمام اعضای بدن ما مهم هستند، اما یکی از بخشهایی که با دیدن صدمه ممکن است اتفاقات ناگواری را با خود به همراه داشته باشد سَر انسان خواهد بود. کارکنان ساختمان، آتش نشانان و هر کسی که این بخش از بدن او در حین کار در معرض خطر میباشد، باید از کلاه ایمنی کار متناسب با هر شغلی، در حین فعالیت استفاده کند. در واقع میتوان گفت، یکی از تجهیزات حفاظت فردی کلاه ایمنی بوده که کارفرمایان باید حتما آن را در اولویت لیست PPE قرار دهند.
انواع کلاه ایمنی کار بر اساس استاندارد
- کلاه ایمنی که در برابر ضربه در بخش فوقانی محافظت میکند. (Type I)
- نوع دیگری از کلاه ایمنی کار که علاوه بر طراحی جدید و زیبا بخش فوقانی، کنارهها و همچنین جلو و عقب سر را در برابر ضربه محافظت خواهد کرد. (Type II)
هر دو نوع از کلاه ایمنی کار، در سه کلاس E ، C و G دسته بندی میشوند. کلاههای کلاس C اغلب برای ضربات سبک مانند برخورد سر با اشیای ثابت و سبک است. اما کلاههای رده E قویتر بوده و از ولتاژهای بالا ، انواع کلاه ایمنی G هم از ولتاژهای پایین به خوبی محافظت میکند.
۲. محافظت از چشم و صورت با عینک
به همان اندازه که حفاظت از سر بااهمیت است، محافظت از چشم و صورت امری مهم تلقی میشود. یکی از نگرانیها برای کارکنان وقوع خطرات غیرقابل جبران در حین کار مانند پاشیده شدن مواد شیمیایی، چوب و یا برق در حال جوشکاری خواهد بود. زیرا در صورت بروز چنین خطری چشم و یا صورتشان آسیب جدی میبیند. حال چاره کار چیست؟ برای پیشگیری از این مشکل و استرس، از گزینههای مهم دیگری که در چک لیست وسایل حفاظت فردی درج شده، عینک ایمنی کار بوده که بستگی به محیط کار و نوع فعالیت فرق دارد.
در واقع، کسی که بخواهد برای محیط کار عینک ایمنی کار تهیه نماید، ابتدا باید خطرات احتمالی که ممکن است در محیط اتفاق بیافتد را بررسی کند. برخی مشاغل فقط یک نوع تهدید و برخی دیگر چند نوع خطر وجود خواهد داشت. در بازار عینکهای ایمنی برای آزمایشگاهها، عینک جوشکاری و عینک ایمنی هوشمند وجود دارد.
چه کسانی در معرض صدمات چشم هستند؟
- جوشکار
- تعمیرکار خودرو
- معدن
- لوله کشی
- آزمایشگاه
- نجاری
- سنگ کاری
انواع عینک ایمنی از نظر ساخت به عینک ایمنی پلی کربنات، پلی اورتان NXT، عینک ایمنی اکریلیک، اپتیکال تقسیم بندی میشود. هر کدام از این عینکهای ایمنی ویژگیهای خاص خود را دارند.
۳. دستکش ایمنی کار
از آنجایی که بسیاری از کارها با دست انجام میگیرد، دستها و انگشتان اغلب در حین کار صدمه میبینند و دچار پارگی میشوند. بنابراین باید به استفاده از دستکش ایمنی توجه ویژه ای داشت. دستکش ایمنی کار را بر اساس نوع خطرات در محیط برمیگزینند. انواع دستکش های ایمنی عبارتاند از دستکش های مقاوم در برابر حرارت، برش، نجاری، جوشکاری و همچنین حفاظت از پوست. اغلب دستکشها در زمان کار با مواد شیمیایی، خطرات باکتریال، مواد گرم، اشیای تیز و شیشه استفاده میشوند.
۴. تجهیز سیستم تنفسی
حفاظت از تنفس امری مهم و حیاتی است. در صورتی که در محیط آلوده تنفس کنید، ذرات و آلایندههای خطرناکی که شما آنها را نمیبینید، وارد ریه شما خواهند شد و مشکلاتی زیادی را من جمله برای ریه به وجود میآوردند. حال آنکه در محیطی پرخطر با مواد شیمیایی و آلایندههای خطرناک فعالیت داشته باشید، این خطر چندین برابر خواهد شد. یکی از اصلیترین وسایل ایمنی کار و حفاظت فردی ، که باید در لیست لوازم ایمنی کار دورش را خط قرمز کشید و آن را حتما تهیه کرد، سیستمهای تنفسی و ماسکها برای محافظت از هوای آلوده و مواد شیمیایی است.
امروزه این ماسکها، از حالت معمولی درآمده و با توجه به نوع خطرات به ماسکهای پیشرفتهتر و خاصتری تبدیل شدهاند که علاوه بر از محافظت در برابر هوای آلوده، اکسیژن را برای فرد فراهم میآورد. سیستمهای تنفسی برای حفاظت فردی عبارتاند از ماسکهای تصفیه کننده هوا و ماسک هوا رسان که هر کدام دسته بندی خاص خود را دارند.
ماسکهای تصفیه کننده هوا
- ماسک حذف کننده ذرات
- ماسک حذف گاز و بخار
- ماسک نجات
- الکتریکی تصفیه هوا
ماسک هوا رسان
- ماسک کپسول سرخود
- ماسک اکسیژن شیلنگی
دسته بندی ماسک ضدگاز و مواد شیمیایی؟
ماسکهایی که از گاز و مواد شیمیایی محافظت میکنند فیلتردار و دو دسته اصلی تمام صورت و نیم صورت دارد. ماسکهای نیم صورت تنها بینی و دهان فرد را پوشانده و در دو مدل تک فیلتر و دو فیلتر در بازار عرضه میشوند. اما اگر ماسک شیمیایی تمام صورت را ببینید، متوجه خواهید شد که علاوه بر بینی و دهان، تمام صورت حتی چشمها را پوشش داده و با زدن آن،فرد از خطرات محیط کار در امان است. این دسته از ماسک هم مانند نیم صورت در مدلهای تک فیلتر و دو فیلتر در بازار وجود دارد که با توجه به نیاز و نوع فعالیت میبایست آن را انتخاب نمود.
۵. کفش ایمنی کار
همه ما میدانیم که پاها قلب دوم انسانهاست و باید در حفظ سلامتی آنها کوشا باشیم. افراد میتوانند در مواقع کارهایی که خطراتی برای پای آنها دارند، از کفشهای مخصوص یا کفش ایمنی استفاده کنند. در واقع اگر بخواهیم شفافتر بگوییم؛ کفش ایمنی کار جزو یکی از وسایل حفاظت فردی بوده که برای استفاده در محیطهای کاری طراحی شده و نسبت به کفش معمولی، بسیار مقاومتتر و از جنس خوبی برخوردار است.
متداولترین کاربرد کفش ایمنی کار ، بکار رفتن زرهی فولادی در جلوی کفش بوده که هنگامی شی بر روی پاها بیافتد، انگشتان هیچ آسیبی نمیبینند. از بهترین ویژگیهای پوشیدن کفش ایمنی را میتوانیم به جلوگیری از سر خوردن حین کار، محافظت در برابر برخورد اشیا و همچنین پیشگیری از لغزش ناگهانی موقع راه رفتن اشاره کنیم.
چند نوع کفش ایمنی کار داریم؟
- کفش ایمنی با کفه فلزی؛ مقاوم در برابر سوراخ شدن
- کفش ایمنی کار پلاستیکی؛ پیشگیری از صدمات شیمیایی
- کفش ایمنی از جنس پلاستیک سخت؛ عایقی قوی در برابر جریان برق
- کف پایی مخصوص؛ محافظت از پنجه، قوزک پا و دیگر قسمتها در هنگام دویدن
- کفش ایمنی کار پنجه فولادی؛ محافظی قوی برای پنجههای پا در برابر فشار و ضربه
- کفش ایمنی از جنس بوتیل؛ محافظت از پا در برابر مواد خورنده
۶. دستگاههای حفاظت شنوایی
سروصداهای بلند صنعتی در محیط کار، اغلب برای کارکنان خطرناک بوده و عوارض آن شاید در اوایل سالهای کار خود را نشان ندهد، اما با گذشت زمان مشکلات ناشی از این سروصدا نمایان شده و مشکلاتی را برای شنوایی افراد به وجود میآورد. این دسته از افراد که در محیطهای پر سروصدا فعالیت دارند باید از گوشبندهای ایمنی که به دو دسته روگوشی و توگوشی تقسیم میشوند، برای حفاظت از شنوایی خود استفاده کنند.
۷. لباس کار فراموش نشود!
در اغلب مشاغل، کارکنان باید با توجه به شرایط کاری لباسهای ایمنی برای شغل خود تهیه نمایند. این لباسهای مقاوم هستند و محافظ خوبی برای پیشگری از آسیبهای شیمیایی و فیزیکی خواهند بود. تحقیقات نشان داده که افراد با پوشیدن لباس کار مخصوص و با جنس خوب، در هنگام کار استرسی نداشته و از نظر روانی روحیه خوبی دارند و خیالشان از بابت، امنیت جانشان راحت است. این لباسها اغلب، به صورت یکسره، دو تیکه یا سه تیکه در بازار عرضه میشوند.
لباس ایمنی نیازی ضروری برای همه مشاغل
جالب است بدانید که لباس کار تنها مختص کارکنان معدن، آتش نشانان و یا کارگرانی که در معرض مواد شیمیایی می باشند نبوده و هر شغلی، لباس کار ایمنی مخصوص به خود را دارد. مثلاً خبرنگاران لباس ایمنی کارشان جلیقه خبرنگاری، کارکنان بیمارستانها یا خدمتکاران دارای لباس ایمنی کار یکسره و حتی اگر توجه کنید میبینید که، ماموران پلیس هم لباس کار ایمنی و جلیقه امنیتی میپوشند.
چقدر میتوانیم به جلیقههای ضدگلوله اعتماد کنیم؟
پیشگیری از ویروس با PPE!
تجهیزات حفاظت فردی نه تنها برای محیطهای کاری پرخطر نظیر ساختمان سازی ها، آزمایشگاه و برخی دیگر جان کارکنان را در امان نگه میدارد، بلکه برای کسانی که مجبور به کار در اماکنی هستند که ویروس در آنجا شیوع کرده و احتمال مبتلا شدن به ویروس وجود خواهد داشت مناسب است.
PPE برای افرادی که باید در مراکز درمانی اموری مانند تمیز کردن، مدیریت زباله و مراقبتهای اجتماعی انجام دهند مهم بوده و از پیشگیری برای انتقال ویروس کمک میکند. نمونهای از این تجهیزات را میتوان لباس کار، ماسک N95 (برای اماکن بیماریهای واگیردار و انتقالی از راه تنفس مانند سل، آنفولانزا)، دستکش لاتکس و کفش مخصوص نام برد.
در این مطلب از بازار اینترنتی گیلار ، سعی داشتیم تا هفت وسیله برتر حفاظت فردی را به شما معرفی کنیم تا به جواب سوالی که در ابتدا عنوان کردهایم (آیا تضمین امنیت با وسایل حفاظت فردی به دست میآید؟) برسید. اگر کارفرما هستید یا در محیطی کار میکنید که در طول ساعات کار، خطرات زیادی شما را تهدید میکند حتما مراقب خود باشید و پیش از هر فعالیتی PPE را برای خود آماده کرده و از آنها استفاده نمایید.
خوب بود
چه محصولات متنوعی!! جالب بود برام.
متاسفانه خیلی از اتفاقات بدی که برامون میفته بخاطر بی احتیاطی سر چیزای کوچیک و پیش پا افتادست. بعضی وقتا با رعایت موارد خیلی ساده میشه زندگی رو به کام خودمون و خونواده هامون تلخ نکنیم.
کی بدش میاد از این لوازم استفاده کنه. مساله اینه که هزینه بره. گرونن.
سلام.
تهیه این لوازم شاید هزینه بر باشه اما در مقایسه با هزینه های احتمالی درمان به نظرم ناچیزه.
در پاسخ به سوالی که در عنوان مقاله مطرح کردید به نظر من امنیت، تضمین شدنی نیست اما با رعایت موارد احتیاطی میشه تا حد زیادی از وقوع حوادث پیشگیری کرد.
از مقاله خوب و کاملتون هم تشکر می کنم.
مقاله کاملی بود مرسی از شما.
عااالی بود