وقتی یک هواپیما دچار حادثه شده و یا مفقود می شود، برای یافتن آن اولین فکری که به ذهن می رسد دسترسی به جعبه سیاه هواپیما است. درباره جعبه سیاه چه میدانید؟ آیا می دانید شما هم می توانید جعبه سیاه مخصوص به خود را داشته باشید؟ ردیابی در هواپیماها چگونه صورت می گیرد؟ Aireon چیست و چگونه بر ردیابی هوایی نظارت دارد؟ در این مقاله به بررسی بیشتر چگونگی ردیابی در هواپیماها می پردازیم.
جعبه سیاه چیست؟
مهمترین ابزار الکترونیکی ردیابی هوایی است که تمام اطلاعات مربوط به پرواز را ثبت و ضبط می کند. دو دستگاه FDR و CVR درون این جعبه قرار دارند. FDR دستگاهی است که قادر است همه اطلاعات فنی مربوط به پرواز را برای مدت 25 ساعت ثبت کند و CVR هم دستگاه ضبط صداهای کابین خلبان و هواپیما است که مدت زمان برای ضبط آن دو ساعت می باشد. اطلاعات فنی که FDR ضبط می کند به عمر هواپیما و سایز آن بستگی دارد. به طور کلی حداقل اطلاعاتی که باید توسط FDR ثبت شود شامل اطلاعاتی مانند: سرعت هواپیما، ارتفاع آن، جریان سوخت، شتاب عمودی، شماره پرواز و … است. محل نصب جعبه سیاه هواپیما در قسمت انتهایی هواپیما بوده زیرا اگر حادثه ای رخ دهد، معمولا انتهای هواپیما دچار آسیب جدی نمی شود.
چرا می گویند جعبه سیاه؟
قطعا همه ی ما انتظار داریم جعبه سیاه با توجه به نامش به رنگ مشکی باشد اما اینطور نیست و رنگ آن نارنجی است. رنگ نارنجی به همراه یک نوار منکعس کننده نور باعث می شود که اگر هواپیما پس از یک سانحه هوایی در آب سقوط کرد، به راحتی بتوان جعبه سیاه را درون آب پیدا کرد. البته علاوه بر رنگ مشخص، جعبه سیاه دارای یک ردیاب زیرآبی نیز هست که پس از سقوط هواپیما در آب به وسیله این ردیاب می توان به راحتی آن را پیدا کرد. علت نام گذاری جعبه سیاه هم این بوده که فقط به هنگام سانحه هوایی ناگوار از این جعبه استفاده می شود.
از آن جایی که پس از وقوع حادثه، جعبه سیاه تنها جایی از هواپیماست که سالم می ماند در برابر ضربه مقاوم بوده و همچنین قادر است در برابر دمای 1000 درجه سلسیوس مقاومت کند. این ابزار مهم تا سی شبانه روز پس از حادثه قادر به ارسال سیگنال برای ردیابی است و بعد از آن اگر همچنان هواپیما توسط گروه امداد پیدا نشود، برای همیشه خاموش خواهد شد. جعبه سیاه در این سی روز از باتری اضطراری نصب شده در درون خود تغذیه می کندجالب است بدانید امروزه انسان ها هم می توانند با پرداخت 30هزار دلار در بازار آزاد جعبه سیاه مخصوص به خود را خریداری کنند!
Aireon چیست و اساس کار آن چگونه است؟
Aireon سازمان نظارت بر ترافیک هوایی جهانی است که توسط اداره هوایی ایرلند اداره می شود. با استفاده از سیستم ردیابی ADS-B کار می کند و این قابلیت را دارد که می تواند صد در صد اطلاعات مربوط به تمام پروازهایی که در سراسر جهان رخ می دهند را بدون در نظر گرفتن مکان مشاهده مشاهده و کنترل کند. این سیستم مجهز به یک سیستم عامل مشخص ردیابی است که با استفاده از آن می تواند ترافیک های هوایی را کنترل و مدیریت کرد. Aireon تمام خدمات عمومی را برای صنعت هواپیمایی و برای یافتن و ردیابی هواپیماهای مجهز به سیستم ADS-B در شرایط اضطراری ارائه داده است. در واقع Aireon اولین و تنها ارائه دهنده خدمات ردیابی رایگان هواپیما در صنعت حمل و نقل محسوب می شود. این سازمان باعث شده هزینه های مربوط به مشاهده اطلاعات و کنترل هواپیماها به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
در حال حاضر اکثر هواپیماهای مدرن از سیستم ردیابی هوایی ADS-B استفاده می کنند. سرعت سیستم ردیابی ADS-B در فضا بسیار بالا بوده و پوشش آن نیز بسیار گسترده است و شامل مناطق دور افتاده، مسیرهای جدید هم می شود. با توجه به این امکانات پیشرفته این سیستم مزایای زیادی برای تمام سهام داران حمل و نقل دارد.
قبل از سیستم ADS-B ردیابی و نظارت بر هواپیماها به صورت لحظه ای برای کل سیاره زمین امکان پذیر نبود. به عنوان مثال در مناطقی که قابل دسترسی نیستند مانند اقیانوس ها و مناطق قطبی، هیچگونه دسترسی و نظارتی بر هواپیماها وجود نداشت. این امر پیامدهای بسایر بدی در زمینه های ایمنی، مالی و زیست محیطی در بر داشت و این امکان وجود نداشت که بتوان در شرایط لحظه ای اضطراری و یا در مواقع آشفتگی یک هواپیما در منطقه ای خاص به آن دسترسی پیدا کرد.
امروزه ردیابی هوایی ADS-B در سطح جهان به عنوان تقویت کننده یا جایگزین رادار بوده و هزینه ای بسیار پایین تر از رادارهای هوایی دارد.
همچنین بخوانید:
